مطابق عرف و شرع زن وظایفی را در زندگی زناشویی بر عهده دارد که این وظایف تمکین عام و تمکین خاص را شامل میشود . تمکین خاص شامل وظایف زناشویی و تمکین عام شامل تکالیفی است که بر عهده ی زن قرار میگیرد به طور مثال زن وقتی میخواهد از منزل بیرون برود باید از شوهر خود اجازه بگیرد.
غیر از این موارد هر کاری را که زن در منزل همسر خود انجام دهد میتواند برای انجام آن تقاضای اجرت المثل کند البته در صورتی که قصد انجام آن امور را به صورت رایگان نداشته باشد. ( این مقاله متعلق به موسسه ی حقوقی دادپیشگان میباشد ).
تعریف اجرت المثل ایام زوجیت :
بنابر ماده ی 336 قانون مدنی ” هر کس بر حسب امر دیگری اقدام به عملی کند که عرفا برای آن عمل اجرتی بوده و یا آن شخص عادتا مهیای آن عمل باشد فرد مستحق اجرت المثل خود خواهد بود مگر اینکه معلوم شود که قصد تبرع داشته است ” .
همچنین بند الف تبصره ی 6 ماده واحده ی قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب 28 / 8 / 1371 بیان میدارد : چنانچه زوجه کارهایی را که شرعا به عهده ی وی نبوده به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد برای دادگاه نیز ثابت شود ، دادگاه اجرت المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم میکند.
تعریف قصد تبرع :
قصد تبرع به این معنی است که ممکن است که زوجه در قبال کارهایی که انجام میدهد قصد گرفتن هیچ وجهی را ندارد.
شرایط تعلق گرفتن اجرت المثل :
1 اجرت المثل برای کارهای زوجه در مورد کارهای مربوط به خانه داری است پس در صورت نبودن قصد تبرع از جانب زوجه ، وی میتواند تقاضای اجرت المثل ایام زوجیت کند.
2 اجرت المثل زمانی به زوجه تعلق میگیرد که طلاق از جانب زوج باشد البته یک استثناء هم وجود دارد و آن این است که دادخواست طلاق از جانب زوج به خاطر انجام ندادن وظایف همسری و یا سوء اخلاق و رفتار زوجه باشد که در این صورت اجرت المثل به زن تعلق نمیگیرد.
3 عذم امکان سازش
4 وقوع طلاق
چگونگی تعیین اجرت المثل :
اجرت المثل با ارائه ی امر به کارشناسی تعیین میشود و در تعیین اجرت المثل وضع مالی مرد ملاک نیست.
میزان نفقه و اجرت المثل :
در هنگام طلاق زوجه میتواند علاوه بر مهریه حق شیر دادن به فرزند و اجرت المثل کار کردن در خانه ی همسر را مطالبه کند بنابراین میزان نفقه به طور تقریبی ماهی 300 تا 500 هزار تومان و مقدار اجرت المثل مبلغی حدود 1 میلیون تومان در سال میباشد و شاغل بودن زوجه در تعیین این میزان تاثیری ندارد یعنی شاغل بودن زن باعث نمیشود که اجرت المثل اصلا به او تعلق نمیگیرد بلکه فقط باعث میشود که میزان کمتری برای اجرت المثل تعیین شود.
در صورت عدم تمکن مالی زوج اجرت المثل چگونه پرداخت میشود ؟
در صورتی که میزان اجرت المثل از جانب دادگاه تعیین شد و زوج تمکن مالی کافی برای پرداخت ان را نداشت میتواند دادخواست اعسار از پرداخت اجرت المثل را بدهد که در صورت عدم تمکن مالی زوج پرداخت اجرت المثل از جانب دادگاه تقسیط میشود.
نحوه ی اقامه ی دعوی :
زوجه میتواند دادخواست اجرت المثل را مستقل از دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش ارائه دهد و نیازی نیست که بعد از طلاق اقدام به این امر کند بلکه قبل از طلاق هم ارائه ی دادخواست اجرت المثل امکان پذیر است. در صورتی که دادخواست اجرت المثل قبل از اجرای صیغه ی طلاق مطرح شود جاری شدن صیغه ی طلاق و ثبت آن منوط به پرداخت حقوق زن است.
در این مقاله که متعلق به موسسه ی حقوقی دادپیشگان تحت نظارت دکتر علی باغانی وکیل پایه یک دادگستری است کوشش شده است تا مطالبی را در مورد اجرت المثل در اختیار کاربران عزیز گذاشته شود امید است که در این زمینه موفق بوده باشیم و توانسته باشیم مطالب مفیدو کاربردی را به شما مخاطبان گرامی ارائه داده باشیم.